Gokverslaving en behandeling

Wist je dat 87% van de Nederlandse volwassen bevolking minstens 1 keer zijn leven heeft gegokt? Gokken kan erg spannend zijn, echter bestaat er altijd de kans dat dit leidt tot een gokverslaving. Wat is nu precies een gokverslaving en wanneer ben je nou eigenlijk gokverslaafd? Wij, Connection SGGZ, hebben dagelijks te maken met gokverslaving. Lees hier verder over de achtergrond van gokverslaving en hoe wij deze verslaving behandelen.

Het is soms moeilijk in te schatten of er echt sprake is van een probleem. De ernst van een gokverslaving hangt af van hoe vaak en hoeveel er gegokt wordt, maar ook wat de consequenties van het gokken zijn. De spanning van het wel of niet winnen en het feit dat iemand vaak denkt beter te kunnen worden in een kansspel, kunnen zorgen dat iemand keer op keer weer wil gokken. Problematisch gokken wordt dan ook gekenmerkt door verlies van controle over gokgedrag. Dit kan leiden dat je je leven laat beheersen door gokken  en dat er veel tijd en geld aan wordt besteed.

Er zijn verschillende soorten kansspelen:

• casinospelen
• krasloten
• loterijen
• gokkasten
• online gokspellen zoals pokeren
• wedden op sportwedstrijden zoals voetbal 

Gokken kan een sterk negatieve invloed hebben op iemands dagelijkse leven. Bijvoorbeeld op het werk: iemand gaat gokken in plaats van naar zijn werk. Of bij relaties: de gokverslaafde leent geld van familie of vrienden en kan dat niet meer terugbetalen. De schulden die hier vaak uit voortvloeien hebben grote impact op iemands leven en zo komt men als snel in een vicieuze cirkel.

Niemand kiest er zelf voor om verslaafd te raken aan gokken. Maar waarom word je eigenlijk gokverslaafd? Het begint vaak onschuldig, maar onbewust kan iemand al snel verslaafd raken en de controle verliezen. Net als bij ander gedrag dat tot een verslaving kan leiden, zoals alcoholabusus, ontwikkelt maar een klein deel van de mensen die gokken daadwerkelijk gokproblematiek. Er zijn drie factoren die leiden tot gokverslaving:
 

1. Biologische factoren

Bepaalde boodschapperstoffen in het brein, waarvan de hoeveelheid genetisch bepaald wordt, komen meer voor bij problematische gokkers. In onderzoek wordt gesteld dat genetische, neurocognitieve en neurobiologische factoren een kwetsbaarheid vormen voor het ontstaan van gokproblematiek. Deze kwetsbaarheid kan het ontstaan en voortduren van pathologisch gokken bevorderen (Goudriaan & DeFuentes-Merillas, 2012).

2. Psychologische factoren

Verschillende psychologische factoren zijn gerelateerd aan het ontstaan van gokproblematiek. Uit epidemiologische onderzoeken blijkt dat pathologische gokkers aanzienlijk vaker psychische stoornissen en/of middelenproblematiek hebben in vergelijking met mensen zonder gokproblemen. Een aantal belangrijke psychologische mechanismen die een rol spelen bij de verslavende potentie van gokken:

• De onregelmatige intermitterende bekrachtiging van winsten bij gokspellen, zoals fruitautomaten, maar ook bijvoorbeeld roulette.
• De rol van verwachtingen (near misses).
• Cognitieve illusies, zoals een bovenmatige aandacht voor winsten.
• Een aantal spelmechanismen zijn verbonden met een hogere verslavingspotentieel: een kortere uitbetalingsinterval, zoals bij spelen op fruitautomaten en deelname aan casinospelen, blijkt sterk met gokproblematiek samen te hangen. Terwijl gokactiviteiten waarbij een langere tijd ligt tussen inzet en uitkomst, zoals bij deelname aan loterijen, nauwelijks samenhangen met gokproblematiek.
• Inzet (hoe hoger, hoe verslavender) en de suggestie dat men zelf invloed heeft op de uitkomst van het kansspel (illusion of control), waardoor de suggestie gewekt wordt dat het gaat om behendigheid, in plaats van kans.(Goudriaan & DeFuentes-Merillas, 2012).

3. Sociale factoren

Sociale factoren beïnvloeden zowel de deelname aan kansspelen als de kans op problematisch gokken. Mensen die dicht bij een casino wonen en mensen die in een achterstandswijk wonen hebben vaker gokproblemen (Goudriaan & DeFuentes-Merillas, 2012). Een grotere toegankelijkheid door wet- en regelgeving, van gokgelegenheden hangt ook samen met een hogere kans op het ontwikkelen van gokproblematiek.
 

Tot slot zou er nog een verband bestaan tussen gameverslaving en gokverslaving. De laatste jaren zien we dat games en kansspelen op internet niet altijd gescheiden van elkaar worden aangeboden. Er is steeds meer een verwevenheid van de aanbieders van games en kansspelen en er wordt wederzijds reclame gemaakt voor elkaars producten. Daarnaast lijken games soms heel sterk op echte kansspelen. Games bevatten soms kansspelelementen, zoals loot boxes en lijken soms sterk op een kansspel. Een andere trend is dat virtuele items uit games (bijvoorbeeld skins) als betaalmiddel kunnen worden gebruikt bij deelname aan kansspelen.

Twijfel je op je gokverslaafd bent of dat een van je naasten met een gokprobleem kampt? Hieronder een lijstje van symptomen die op een verslaving kunnen duiden:

• Je hebt een geldgebrek, moet vaak geld lenen of kan mensen of instanties te op tijd (terug)betalen.
• Financiële problemen worden ontkent.
• Obsessief bezig zijn met gokken en continue uitkijken naar de volgende keer dat er weer gespeeld kan worden.
• Irritaties als je vrienden of familie een opmerking maken over je gokgedrag.
• Werk, school en de relatie met vrienden en familie verwaarlozen.
• Iemand wil graag minderen of stoppen met gokken en heeft dit al meerdere malen geprobeerd, maar het lukt telkens niet om te stoppen.
• Gokkers geloven vaak niet in toeval en gokken vaak en soms uren achter elkaar.
• Het verloren geld altijd terug willen winnen.
• Gokken als uitvlucht gebruiken voor andere problemen.

Aan iedere verslaving kleven risico’s. De psychische afhankelijkheid van gokken leidt vaak tot een verstoorde relatie met de omgeving over werk en persoonlijke relaties.

• ernstige sociaal maatschappelijke problemen
• ernstige financiële problemen
• liegen en bedriegen
• depressieve en wanhopige gevoelens
• gevoelens van schuld en schaamte
• criminele activiteiten om aan geld te komen
• sociaal isolement en ernstig verwaarlozing. Het is lastig om weer contact te zoeken met de buitenwereld en gevoelens van eenzaamheid en somberheid worden dan weer verdreven met gokken, waardoor er een vicieuze cirkel ontstaat.

Als je stopt met gokken, zou je ook de volgende ontwenningsverschijnselen kunnen ervaren:

• hoofdpijn
• onrust
• vermoeidheid
• trillingen en transpiratie

Je kind, ouder, partner, broer/zus, beste vriend(in) of collega is gokverslaafd. Hoe ga je hiermee om? Dichtbij iemand staan die gokverslaafd is zorgt voor stress. Je kunt je schuldig voelen, boos zijn of je erg eenzaam voelen. Je mag best erkennen dat het niet meer gaat, dat je aan het einde van je krachten bent. Het is niet makkelijk om tot de conclusie te komen dat er hulp van buitenaf nodig is.

Het is belangrijk om je te realiseren dat jij geen invloed hebt op het gedrag van de verslaafde. Waar je wel invloed op hebt, is de manier waarop jij met deze situatie omgaat. Je kunt namelijk wel je eigen gedrag veranderen en hoe jij op de verslaafde reageert. Het doel is om op een punt te komen waar jouw leven niet meer in het teken staat van de verslaving van je naaste en de vicieuze cirkel doorbroken wordt. Ook daar kan de afkickkliniek van Connection SGGZ bij helpen. We hebben een speciaal familieprogramma waarin we je handvaten aanreiken hoe om te gaan met een gokverslaafde in je directe omgeving.

Al onze behandelingen worden vergoed omdat Connection SGGZ in het bezit is van een WTZa vergunning. De zogenaamde Wet Toelating Zorginstellingen, regelt de toelatingen van zorginstellingen. Hierbij wordt gekeken of de instelling aan alle eisen voldoet rondom bereikbaarheid van acute zorg, transparantie van bestuursstructuur, het hebben van een toezichthoudend orgaan en financiële administratie. Connection SSGZ voldoet aan deze voorwaarden.

Omdat iedere Nederlander verzekerd is voor Specialistische Geestelijke Gezondheidszorg worden al onze behandelingen vergoed door de zorgverzekeraar. Omdat we vinden dat iedereen recht heeft op persoonlijke en specialistische gezondheidszorg vragen we geen eigen bijdrage voor de behandeling. Het enige dat we vragen van onze cliënten is de bereidwilligheid om de verslaving aan te pakken met een volledige inzet.

Als jij je aanmeldt bij voor hulp bij je gokverslaving, dan heb je de belangrijkste stap al gezet. Omdat we bij Connection SGGZ gokverslaving heel goed begrijpen en veel ervaring hebben met het behandelen hiervan, gaan wij respectvol en onbevooroordeeld te werk. Door behandeling in onze kliniek in Eindhoven, Utrecht, Meerlo of Zuid-Afrika is herstellen van een gokverslaving wel degelijk mogelijk.

De behandeling van een gedragsverslaving lijkt in veel opzichten op de behandeling van een middelenverslaving zoals drugsverslaving of alcoholverslaving. We bieden behandelingen op maat, die de volgende componenten kunnen bevatten:

• Inzetten op de hulpvraag van de cliënt en zijn motivatie om zijn doel te bereiken.
• Psycho-educatie over de aard en de kenmerken van pathologisch gokken.
• Analyse om zowel de uitlokkende als de in stand houdende factoren van het gokken in kaart brengen. Deze factoren bepalen voor een groot deel de behandeling en de volgorde ervan.
• De toepassing van gedragsexterne maatregelen om met gokken te stoppen of het onder controle te krijgen op de korte termijn. Deze maatregelen bevatten bijvoorbeeld het verminderen van de beschikbaarheid van geld, het zichzelf op een lijst laten zetten van personen met een toegangsverbod voor casino's of een gokhal, het inzetten van een filter bij online gokken en het overdragen van de financiën aan iemand anders. Ook hoort hier het vergroten van de beloning van plezierige activiteiten bij. Dit als alternatief voor de belonende waarde van gokken.
• Het uitdagen van 'gokillusies' of irrationele gedachten.
• Terugvalpreventie gericht op het trainen van de cliënt om risicovolle situaties voor terugval, zoals sociale druk, negatieve emoties (bijvoorbeeld angst, depressie en woede) en interpersoonlijke conflicten, te herkennen. We verstrekken geschikte strategieën voor het omgaan met problematische situaties.

Gokverslaving zou erfelijk kunnen zijn. Het hoeft echter niet automatisch te betekenen dat jij ook gokverslaafd wordt als een van je ouders dat is of was, maar er speelt waarschijnlijk wel een verhoogd risico. Zo bleek uit onderzoek dat de kinderen van verslaafde ouders een afgevlakte lichamelijke stressrespons hadden: zij maakten minder cortisol aan tijdens de stresstaken in vergelijking met jongeren zonder verslaafde ouders (Evans, Greaves-Lord, Euser, Franken, & Huizink, 2013). Ook bleek dat de hartslag van deze jongeren minder snel ging tijdens de stresstaken. Hierdoor zouden zij kunnen denken het gokken ‘makkelijk aan te kunnen’ en de stress van nadelige financiële makkelijker naast zich neer kunnen leggen.

Omgevingsomstandigheden kunnen het effect van verhoogde vatbaarheid doen afnemen.

Verslaving kun je wel bestempelen als ‘familieziekte’. Een verslaving heeft namelijk niet alleen effecten op de verslaafde zelf, maar ook op de omgeving. Daarom heeft Connection SGGZ tijdens de behandeling ook graag contact met het sociale systeem van de cliënt. Op deze manier helpen wij familie en vrienden om te leren omgaan met de effecten van een verslaving.

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat bij het ontstaan en bij het verdere verloop van verslaving, delen van de hersenen betrokken zijn, zoals het beloningscentrum, het geheugen en de neo cortex. Stoppen met gedrag waaraan je verslaafd bent is dus helemaal niet simpel omdat je eigen hersencellen je dwarszitten.

Wanneer er sprake is van structureel gokken, je niet meer zelfstandig kunt stoppen en het gokken tot problemen leidt, is het tijd om hulp te zoeken. Het professionele team van Connection SGGZ staat voor je klaar!

We helpen onze cliënten op een verantwoorde en betrokken manier te stoppen met gokken. Door onze persoonlijke benadering kunnen onze cliënten na de behandeling weer op een volwaardige manier in het leven staan.